Báo Nga soi xét cải cách quân sự Trung Quốc
(Lực lượng vũ trang) - Cuộc cải cách các cơ quan chỉ huy quân đội Trung quốc (PLA) mới được Chủ tịch Trung Quốc (TQ) tuyên bố triển khai ngày 11/1/2016.
Đây là một cải cách cấp tiến chưa từng có tiền lệ trong suốt lịch sử tồn tại của nước Trung Hoa hiện đại. Nội dung của cải cách là giải thể hoặc thay đổi một cách cơ bản một số cơ cấu đã được thành lập từ giai đoạn nội chiến trong những năm 30 của thế kỷ trước.
 |
| Lễ công bố thành lập hai quân chủng mới và trao cờ , 31/12/2015 |
Nhìn riêng từ góc độ quân sự, PLA cải cách sẽ phát triển theo hướng như các lực lượng vũ trang hàng đầu thế giới, tức là tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các quân binh chủng chủng, nâng cao tính cơ động, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tổ chức gọn nhẹ và sẵn sàng chiến đấu cao. Nhưng cơ chế kiểm soát chính trị đối với lực lượng vũ trang cơ bản vẫn giữ nguyên.
Để làm rõ hơn, ta hãy cùng tìm hiểu.
1. Hệ thống chỉ huy điều hành PLA trước cải cách
Hệ thống các cơ quan chỉ huy điều hành các lực lượng vũ trang TQ (trước cải cách) cũng “ đặc sắc Trung Quốc” so với nhiều nước: mặc dù một số cơ cấu có các tên gọi tương tự như các cơ cấu Xô Viết, nhưng chức năng thực sự của chúng khác hẳn với các cơ cấu Xô Viết và càng khác hơn với các cơ cấu tương tự của Phương Tây.
Trước hết, Chủ tịch TQ, khác với tổng thống một số nước khác (như Mỹ, Nga ..), không phải mặc nhiên là Tổng tư lệnh tối cao các lực lượng vũ trang quốc gia.
Quyền hạn Tổng tư lệnh tối cao thuộc về Chủ tịch Hội đồng quân sự trung ương nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, - Hội đồng này có thành phần trùng với Hội đồng quân sự trung ương của Đảng Cộng sản (ĐCS) TQ (tức Quân ủy trung ương) – nói một cách dân dã là “ hai trong một”.
Thường thì nhà lãnh đạo cao nhất Trung quốc (tức Chủ tịch nước) kiêm luôn chức vụ Chủ tịch Hội đồng quân sự trung ương (và Bí thư Quân ủy trung ương- vì giữ chức Tổng bí thư ĐCS TQ theo cơ chế nhất thể hóa), nhưng cũng có những trường hợp ngoại lệ. Một ví dụ điển hình cách đây không lâu:
Cựu chủ tịch TQ Giang Trạch Dân, tuy thôi chức Tổng bí thư (tức thôi chức Bí thư Quân ủy Trung ương) và chức Chủ tịch TQ lần lượt vào cuối năm 2002 và đầu năm 2003, nhưng trong 2 năm sau đó vẫn giữ chức Chủ tịch Hội đồng quân sự trung ương. Điều này cho phép ông ta duy trì được khá nhiều ảnh hưởng và quyền lực.
 |
| Các quân nhân PLA tại cuộc duyệt binh ngày 3/9/2015. Ảnh : Damir Sagolj / Reuters |
Bộ trưởng Bộ quốc phòng TQ (hiện là Thường Vạn Toàn ) – đấy là thành tố “ hạng hai” trong bộ máy quân sự Trung quốc. Ông này không lãnh đạo việc xây dựng quân sự (quân đội), không phân bổ ngân sách quốc phòng, không quyết mua vũ khí và trang bị kỹ thuật quân sự, không làm công tác cán bộ và cũng không chỉ huy bộ đội.
Bộ trưởng quốc phòng Trung quốc chỉ có 2 chức năng chính: thay mặt Quân đội TQ trong giao tiếp với các đối tác nước ngoài (Bộ trưởng quốc phòng Trung quốc là nhà ngoại giao quân sự quan trọng nhất – hay nói đơn giản hơn là tùy viên quốc phòng số một) và làm công tác điều phối giữa chính quyền quân sự và chính quyền dân sự.
Hội đồng quân sự trung ương kiểm soát toàn diện công tác chỉ huy PLA và Cảnh sát vũ trang nhân dân Trung Quốc,- lực lượng cảnh sát vũ trang thể được chuyển sang chịu sự chỉ huy tác chiến của Bộ an ninh xã hội.
Trong hệ thống cũ, Hội đồng quân sự trung ương trực tiếp kiểm soát 4 “Tổng cục và tương đương” là: Bộ Tổng tham mưu, Tổng cục chính trị, Tổng cục hậu cần và Tổng cục vũ khí và trang bị kỹ thuật quân sự (gọi tắt là Tổng cục vũ khí và trang bị).
Ba Tổng cục đầu được thành lập trong Hồng quân Trung Quốc thời kỳ những năm 30 của thế kỷ trước. Còn Tổng cục vũ khí và trang bị được thành lập trong tiến trình cải cách hệ thống chỉ huy các Tổ hợp công nghiệp quốc phòng Trung quốc trong năm 1998.
Bộ Tổng tham mưu và Tổng cục chính trị PLA là những cơ quan có ý nghĩa đặc biệt quan trọng: vai trò và thẩm quyền của chúng vượt xa các cơ cấu tương tự trong Quân đội Xô Viết và một số nước khác tổ chức quân đội theo mô hình Xô Viết.
 |
| Các máy bay không người lái PLA trong cuộc duyệt binh ngày 3/9.2015 Ảnh : Chen Bin / Zuma / Global Look |
Ví dụ, trong Bộ Tổng tham mưu PLA có Cục bảo vệ trung ương với thẩm quyền rất rộng trong các hoạt động nghiệp vụ. Cục này có một trung đoàn bảo vệ trực thuộc riêng.
No comments:
Post a Comment