Phương án chống xói lở bờ biển của Thái Lan
08182013-thai-wt-cost-erosion.mp3
Bản đồ Thái Lan và vùng biển
Google maps
Trong chuyên mục Khoa học- Môi trường kỳ trước, chúng tôi giới thiệu đến quí thính giả hoạt động ngăn chặn xói lở bờ biển do dân chúng tại một làng chài ven Vịnh Thái Lan tiến hành thực hiện.
Trong chương trình kỳ này, mời quí vị theo dõi những công tác chống xói lở bờ biển tại Thái Lan do cấp Nhà nước và doanh nghiệp tiến hành.
Vấn nạn quốc gia
Cơ quan chức năng Thái Lan thừa nhận tình trạng xói lở bờ biển là một nguyên nhân trực tiếp của suy thoái môi trường của đất nước này. Nạn xói lở được đánh giá là trầm trọng dọc theo chiều dài bờ biển khoảng gần 3150 kilomet đi qua 23 tỉnh của Xứ Thái. Cụ thể đoạn bờ biển thuộc khu vực Vịnh Thái Lan của nước này dài hơn 2000 kilomet qua 17 tỉnh. Và phần còn lại dọc theo Biển Andaman gồm 6 tỉnh. Thống kê cho thấy có tổng cọng 830 kilomet đang bị xói lở trầm trọng, chiếm chừng 27% tổng chiều dài đường bờ biển của nước này.
Tình trạng xói lở bờ biển ở Thái Lan được cho biết đe dọa đến hệ sinh thái và nguồn tài nguyên thiên nhiên; trong đó có các khu rừng đước ngập mặn ven biển, các rạn san hô ... Thăm dò cho thấy tất cả các tỉnh quanh Vịnh Thái Lan đều phải đối diện với tình hình xói lở gây tác động đến đời sống của chừng 12 triệu người dân sinh sống tại các khu vực ven biển như thế.
Có những khu vực bị xói lở, xâm thực trầm trọng với tốc độ hơn 5 mét mỗi năm; còn mức trung bình là từ 1 đến 5 mét mỗi nă
Có những khu vực bị xói lở, xâm thực trầm trọng với tốc độ hơn 5 mét mỗi năm; còn mức trung bình là từ 1 đến 5 mét mỗi năm.
Đánh giá nguyên nhân gây nên tình trạng xói lở, xâm thực như thế, các ngành chức năng của Thái Lan cho rằng đó là hậu quả của tình trạng trái đất ấm dần lên do hiện tượng nhà kính khiến nước biển dâng bởi nhiều hoạt động sản xuất của con người suốt bao lâu nay. Đó là nguyên nhân chính. Bên cạnh đó còn có những tác nhân khác như sóng dữ của biển gây nên...
Tình trạng đáng ngại đó buộc các cơ quan chức năng của đất nước Thái Lan phải chung tay thực hiện các biện pháp quản lý chống xói lở bờ biển nhằm chặn đứng tình trạng đó.
Một kiểu kè đê bằng rọ đá chống sạt lở (minh họa) dantri.com
Đề tài khoa học
Thái Lan là đất nước theo thể chế quân chủ lập hiến. Hoàng gia Thái Lan được nhân dân kính trọng vì có những quan tâm thiết thực đến cuộc sống của người dân.
Trong việc bảo vệ bờ biển trước nạn xâm thực, xói lở như vừa nêu, từ thập niên 80 của thế kỷ trước, quốc vương đương quyền- vua Bhumibol và hoàng hậu giúp cho ra đời Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Hoàng gia tại vùng Cha-am, thuộc tỉnh Phetchaburi.
Dự án của Trung tâm là xây dựng những hồ chứa nước, các đập ngăn nước trên núi đồi, trồng cây nhằm giúp khôi phục lại các loại rừng trong khu vực từng bị hủy hoại bởi tình trạng xói lở do nước trên núi tràn xuống gây nên và xâm thực từ ngoài biển vào.
Một trong những hoạt động đang được triển khai tại công viên của ông là việc trồng cây đước ven biển suốt gần hai thập niên qua tại đó
Hoạt động quản trị tổng hợp vùng bờ biển nhằm ngăn chặn tình trạng xói lở và cải thiện hệ sinh thái được triển khai tại Công viên Môi trường Quốc tế Sirindhorn cũng nằm ở khu vực Cha-am, tỉnh Phetchaburi.
Tiến sĩ Sonjai Havanond, giám đốc điều hành Công viên Môi trường Quốc tế Sirindhorn, hồi ngày 7 tháng 8 vừa qua cho chúng tôi biết:
Đại ý theo ông một trong những hoạt động đang được triển khai tại công viên của ông là việc trồng cây đước ven biển suốt gần hai thập niên qua tại đó. Theo ông khi nói đến quản trị tổng hợp vùng bờ biển trước tình trạng xâm thực, xói lở như lâu nay không thể bỏ qua công tác khôi phục, trồng thêm rừng đước ở ven biển.
Cũng theo lời tiến sĩ Sonjai Havanond việc trồng rừng cần được sự tham gia của nhiều người trong cộng đồng. Do đó tại Công viên Quốc tế Môi trường Sirindhorn từ khi thành lập hồi năm 2000 đến đây đã có hàng ngàn người từ các nơi đến tham gia hoạt động trồng cây gây rừng như thế.
Rừng đước Cà Mau (minh họa) RFA
Tiến sĩ Sonjai Havanond cho biết ông từng đến tại vùng rừng đước Cần Giờ ở thành phố Hồ Chí Minh của Việt Nam để tham quan và trao đổi học hỏi kinh nghiệm tại đó để về triển khai tại Công Viên Môi trường Quốc tế Sirindhorn mà ông đang phụ trách.
Bên cạnh công tác trồng cây đước cho các vùng rừng ngập mặn ven biển, tại những vùng bờ biển cát và vùng biển đá, các đơn vị như Công viên Quốc tế Môi trường Sirindhorn còn thử nghiệm một số biện pháp khác. Đó là cho xây dựng hệ thống kết hợp các loại kè đá hai bên bờ sông cửa biển, dãi đá chắn sóng ven bờ theo hướng vuông góc với những doi đá trên bờ.
Xây dựng hệ thống kết hợp các loại kè đá hai bên bờ sông cửa biển, dãi đá chắn sóng ven bờ theo hướng vuông góc với những doi đá trên bờ.
Tất cả những công trình nhân tạo như thế giúp giảm bớt tốc độ sóng đánh vào bờ biển gây nên tình trạng xói lở.
Một biện pháp được phía doanh nghiệp tham gia tại Công viên Môi trường Quốc tế Sirindhorn ở vùng Cha-am, Phetchaburi là dãy ngăn sóng ven bờ được gọi tên ‘vòm thông minh – smart dome’.
Đây là hình thức chắn sóng giúp giảm xói mòn do sóng biển gây nên mà Hoa Kỳ từng áp dụng tại vùng biển Miami của họ cả chục năm nay rồi. Theo hình thức đã có này, Đơn vị nghiên cứu và phát triển của EGAT tức Cơ quan Phát Điện của Thái Lan triển khai tại Công viên Môi trường Quốc tế Sirindhorn.
Theo đó đơn vị tận dụng loại tro thải ra từ than đốt của nhà máy điện Mae Moh và trộn với xi măng để đúc ra các vòm thông minh như vừa nói. Vòm thông minh này có hình thức như chậu gốm úp ngược với những lỗ tròn quanh thân và đáy. Mỗi vòm như thế nặng chừng 5 tấn và bán kính đáy chừng 1 mét rưỡi. Chúng được đưa đến nơi vùng biển sóng mạnh gây xói lở và thả xuống dọc vùng nước ven bờ. Lớp chắn sóng với bốn hàng vòm thông minh dọc dài chừng 100 thước như thế giúp giảm vận tốc sóng không để sóng đánh làm xói lở bờ biển.
Giám đốc Đơn vị Nghiên cứu và Phát triển của EGAT, ông Pinij Siripuekpong, trình bày những ưu điểm của loại ‘vòm thông minh’ đó như sau:
Xây đập ngang qua Vịnh Thái Lan. Hoạt động đó có thể biến khu vực trong đập sau này trở nên một hồ lớn nước ngọt cho cả khu vực Đông Nam Á
Đại ý theo ông này thì loại tro thải từ than đốt nhà máy nhiệt điện không gây hại cho môi trường, cho các loài sinh vật biển. Vòm thông minh khác với đê chắn sóng ở chỗ không ngăn sóng hoàn toàn mà chỉ làm giảm tốc độ của sóng mà thôi. Nếu đê chắn sóng ngăn sóng lại thì sức của sóng lan ra và gây hại cho nơi khác.
Đơn vị của ông Pinij Siripuekpong cũng như Công viên Môi trường Quốc tế Sirindhorn theo dõi sát những công trình thử nghiệm đang được triển khai để xem tác dụng đến đâu nhằm điều chỉnh hay có thể triển khai tại những nơi đang gặp tình trạng xói lở bờ biển ở khắp đất nước Thái Lan.
Tầm nhìn
Song song với những công việc thực hiện lâu nay, các dự án đều hướng đến các thập niên tới với khả năng tình hình biến đổi khí hậu gây nên những tác động mới cho môi trường. Đối với vùng bờ biển là hiện tượng nước biển dâng lên thêm gây ngập các vùng bờ biển thấp từng phải đối diện nguy cơ xói lở lâu nay.
Tiến sĩ Sonjai Havanond cho biết một số kế hoạch mà ông được biết như sau:
Theo ông này thì có ý tưởng đề ra việc xây đập ngang qua Vịnh Thái Lan. Hoạt động đó có thể biến khu vực trong đập sau này trở nên một hồ lớn nước ngọt cho cả khu vực Đông Nam Á.
Tuy nhiên cũng theo tiến sĩ Sonjai Havanond thì phải tập trung vào công tác trước mắt là bảo vệ vùng bờ biển trước nạn xâm thực xói mòn với những biện pháp tái tạo giúp làm giàu vùng rừng ngập mặn ven biển, xây dựng những rạn chắn sóng nhân tạo...
Sau khi triển khai các dạng thí nghiệm, các nhà khoa học gặp nhau rút ra những hình thức phù hợp nhất để áp dụng cho từng vùng đang đứng trước nguy cơ bị xói lở, xâm thực.
Công viên Môi trường Quốc tế Sirindhron là nơi mà các nhà khoa học trong khu vực và nhiều nơi khác trên thế giới cùng hợp tác nghiên cứu. Công viên có những xe lưu động đi đến các địa phương khác nhau theo định kỳ để trình bày cho các cộng đồng dân chúng địa phương, học sinh ở các trường học về những hoạt động đang được triển khai nhằm khôi phục rừng, bảo vệ vùng bờ biển. Bên cạnh đó là những giáo dục về cách thức bảo vệ môi trường sống.
Tạp chí Khoa học- Môi trường kỳ này tạm dừng tại đây. Hẹn gặp lại quí thính giả và các bạn trong chương trình kỳ tới cũng vào giờ này trên làn sóng phát thanh của Đài Á Châu Tự Do.
No comments:
Post a Comment