NT Trung Quốc Vương Nghị sắp thăm Hoa Kỳ

RFA 22.02.2016

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tại Bắc Kinh ngày 17 tháng 2 năm 2016.

AFP photo

Ngày mai, Ngoại Trưởng Trung Quốc Vương Nghị sẽ đến Washington, bắt đầu chuyến viếng thăm 3 ngày.

Chuyến đi được thực hiện trong lúc quan hệ giữa 2 quốc gia đang gặp khó khăn liên quan đến những hoạt động quân sự mà Trung Quốc thực hiện ở Biển Đông, và việc Hoa Kỳ có ý định dựng hệ thống phòng thủ phi đạn ở Nam Hàn.

Trước hết là chuyện biển Đông.

Tuần rồi, tin tức phổ biến khắp nơi cho hay Trung Quốc đưa 2 dàn hỏa tiển loại HQ-9 và một dàn radar ra đặt trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa.

Mặc dù đến giờ chính phủ Trung Quốc không xác nhận hoặc phủ nhận tin này, nhưng Ngoại Trưởng Hoa Kỳ John Kerry phát biểu rằng ngày nào cũng có tin cho thấy Bắc Kinh muốn quân sự hóa Biển Đông, và hành động của Trung Quốc đi ngược lại những gì Chủ Tịch Tập Cận Bình đã cam kết trong chuyến viếng thăm Nhà Trắng hồi năm ngoái là không quân sự hóa khu vực Trung Quốc đang tranh chấp chủ quyền với nhiều nước khác.

Ngoại Trưởng Mỹ còn nói rằng Hoa Kỳ quan tâm sâu xa về chuyện này, vì ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh, ổn định của khu vực.

Cùng với Hoa Kỳ, một số quốc gia khác trong đó có cả Úc, Nhật Việt Nam và Philippines cũng lên tiếng phản đối việc làm của Trung Quốc, gọi đó là hành động không thể chấp nhận được vì gây thêm căng thẳng, có thể tạo thành nguy cơ xung đột.

Không chỉ lên tiếng phản đối, hôm qua, Tư Lệnh Lực Lượng Miền Tây của Phi là Phó Đô Đốc Alexander Lopez còn nói rằng Quân đội Philippines đã sẵn sàng để đối phó với tình huống tệ nhất có thể xảy ra trong vụ tranh chấp chủ quyền biển đảo với Trung Quốc, đồng thời đang theo dõi rất sát việc Trung Quốc đặt hỏa tiễn ở quần đảo Hoàng Sa.

Phó Đô Đốc Lopez cũng cho hay binh sĩ dưới quyền ông được huấn luyện để có khả năng bảo vệ toàn vệ toàn vẹn lãnh thổ và lãnh hải trước bất kỳ tình huống nào.

Hôm qua trong một bản tin gửi từ Bắc Kinh, hãng thông tấn Reuters cho hay một số nhà quan sát quốc tế tin rằng sau Hoàng Sa, Bắc Kinh cũng sẽ làm điều đó ở Trường Sa, tức sẽ đưa hỏa tiễn và radar đến đặt ở những hòn đảo, bãi đá, mà Trung Quốc tự nhận chủ quyền và đã bồi đắp, xây dựng để sử dụng vào mục tiêu quân sự.

Bản tin trích dẫn lời ông Ian Storey, một chuyên gia về Biển Đông của Viện Nghiên Cứu Chiến Lược Singapore, nói rằng ông tin nội trong năm nay hoặc năm tới, Bắc Kinh sẽ đặt hỏa tiễn, radar ở Trường Sa.

Tại Washington, một chuyên gia Mỹ là bà Bonnie Glaser cũng đưa ra phát biểu tương tự, cho rằng từ lâu, Trung Quốc đã có kế hoạch quân sự hóa Biển Đông.

Bà Glaser còn nói rằng có thể Bắc Kinh sẽ dùng lý do Hoa Kỳ tăng hiện diện quân sự ở Châu Á-Thái Bình Dương để biện hộ cho việc họ làm.

Cũng trong bản tin này, hãng thông tấn Reuters trích dẫn lời các viên chức không nêu tên của Việt Nam, nói rằng từ giờ trở đi, ngư dân Việt sẽ gặp nhiều khó khăn khi hành nghề ở Hoàng Sa, và ngay cả lực lượng tuần duyên của Việt Nam cũng sẽ phải đối phó với những trở ngại khi muốn bảo vệ chủ quyền lãnh hải ở Hoàng Sa.

Sáng nay trong cuộc họp báo thường lệ tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Hoa Xuân Oánh của Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nói rằng hai vị ngoại trưởng Mỹ và Trung Quốc sẽ thảo luận nghiêm chỉnh và thẳng thắn về vấn đề này, nhưng cho rằng Washington đừng nên để chuyện trở nên rắc rối hơn.

Bà Hoa Xuân Oánh nói là Hoa Kỳ đừng quên Trung Quốc có trách nhiệm phải bảo vệ chủ quyền ở Hoàng Sa và Trường Sa, chẳng khác gì Hoa Kỳ bảo vệ chủ quyền ở bang Hawaii, nhấn mạnh các hoạt động và những căn cứ quân sự mà Bắc Kinh thực hiện ở Hoàng Sa và Trường Sa chỉ nhắm vào mục đích bảo vệ chủ quyền lãnh hải theo đúng luật pháp quốc tế quy định, không hề có ý quân sự hóa khu vực.

Bà phát ngôn viên của Bộ Ngoại Giao Trung Quốc còn nói nguyên nhân khiến căng thẳng xảy ra là vì trong những năm gần đây, Hoa Kỳ thường xuyên đưa tầu chiến, máy bay thám thính và chiến đấu cơ vào khu vực, chỉ trích chính Washington đang quân sự hóa Biển Đông.

Cũng trong cuộc họp báo, bà Hoa Xuân Oánh cũng nói là Hoa Kỳ không nên can dự vào chuyện tranh chấp chủ quyền Biển Đông, và tranh chấp đó không phải cũng như không nên trở thành một trở ngại cho mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington.

Một đề tài khác cũng được Ngoại Trưởng trung Quốc thảo luận với các nhà lãnh đạo Mỹ là hệ thống phòng thủ phi đạn mà Hoa Kỳ sẽ dựng ở Nam Hàn.

Trả lời câu hỏi về việc này, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh phản đối vì ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi về an ninh của Hoa Lục.

Ý kiến dựng hệ thống phòng thủ phi đạn được Waswhington và Seoul nói đến hồi đầu tháng này, sau khi Bắc Hàn nổ thử nghiệm bom khinh khí và phóng thử hỏa tiễn liên lục địa.

Ngay sau khi tin này được phổ biến, Bắc Kinh lên tiếng phản đối, nói rằng hệ thống phòng thủ phi đạn mà Hoa Kỳ muốn đặt ở Nam Hàn không hẳn chỉ được sử dụng vào mục tiêu bảo vệ an ninh lãnh thổ cho đồng minh Nam Hàn, mà còn có thể được dùng vào việc theo dõi các hoạt động quân sự của Trung Quốc.

Bà Hoa Xuân Oánh nhắc lại ngay sau khi Bắc Hàn cho nổ và phóng thử nghiệm võ khí, Trung Quốc đã bỏ phiếu ủng hộ bản nghị quyết do Hội Đồng Bảo An đưa ra, chứng tỏ lập trường của Bắc Kinh không khác gì quan điểm và lập trường của cộng đồng quốc tế.